گاستروپارزی چیست؟
- گاستروپارزی چیست؟
گاستروپارزی اختلالی است که در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 وجود دارد که در آن تخلیه معده بیشتر از حد معمول طول می‌کشد (تاخیر در تخلیه معده).
در انسان عصب واگ حرکت مواد غذایی را از طریق دستگاه گوارش کنترل می کند. اگر عصب واگ آسیب ببیند یا عملكردش متوقف شود، عضلات معده و روده به طور طبیعی و مناسب کار نمی‌کنند و حرکت مواد غذایی كند شده یا متوقف می‌شود.
درست مثل سایر انواع نوروپاتی، اگر میزان گلوکز خون در طول مدت زمان طولانی بالا باقی بماند، این حالت می‌تواند به عصب واگ آسیب برساند. قند خون بالا باعث ایجاد تغییرات شیمیایی در اعصاب و آسیب رساندن به عروق خونی که اکسیژن و مواد مغذی را به اعصاب حمل می‌کنند، می‌شود.
- علائم گاستروپارزی چیست؟
علائم و نشانه های این بیماری عبارتند از:
- سوزش سر دل
- حالت تهوع
- استفراغ
- احساس سیری زودرس
- کاهش وزن
- نفخ شکم
- بی‌اشتهایی
- ریفلاکس معده
این علائم ممکن است بسته به نوع و شدت دیابت فرد خفیف یا شدید باشند.
- عوارض گاستروپارزی چیست؟
گاستروپارزی می‌تواند دیابت را بدتر کند چرا كه كنترل گلوکز خون را مشكل‌تر می‌كند. زمانی که تخلیه غذا در معده به تاخیر بیافتد، در نهایت غذا به روده کوچک وارد می‌شود و جذب می‌شود، و این كار سطح قند خون را افزایش می‌دهد.
اگر ماندن غذا در معده بیش از حد طول بکشد، این امر می‌تواند سبب ایجاد مشکلاتی مانند رشد بیش از حد باکتری‌ها شود زیرا غذا حالت تخمیر پیدا می‌كند. همچنین، غذا می‌تواند به شكل قطعات سفت به نام بزوار دربیاید که ممکن است موجب تهوع، استفراغ و انسداد معده شوند. بزوارها اگر عبور مواد غذایی را در روده کوچک مسدود كنند می‌توانند خطرناک باشند.
- گاستروپارزی چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص بیماری گاستروپارزی با یک یا چند تست زیر تایید می شود:
- عكسبرداری اشعه ایکس با باریم
پس از ناشتا بودن به مدت 12 ساعت، یک مایع غلیظ حاوی باریم، که سطح داخلی معده را می‌پوشاند، می‌نوشید و تحت عكسبرداری با اشعه ایکس قرار می‌گیرید. به طور معمول، بعد از 12 ساعت ناشتا بودن، معده از مواد غذایی خالی است. اگر اشعه ایکس مواد غذایی را در معده نشان دهد، ممکن است مشكل گاستروپارزی باشد. اگر اشعه ایکس معده خالی را نشان دهد، اما پزشک هنوز شك به گاستروپارزی داشته باشد، ممکن است لازم باشد روز دیگری آزمایش را تکرار کنید.
- باریم با استیك
شما یک وعده غذایی حاوی باریم را می‌خورید، که به پزشک اجازه می دهد که زمان تخلیه معده را مشخص كند. مقدار زمان لازم برای غذای حاوی باریم برای اینكه معده را ترک کند، به پزشک نشان می‌دهد که معده چگونه کار می‌کند. این آزمایش می‌تواند به یافتن مشکلات تخلیه‌ای در مورد غذاهای جامد بیانجامد. در واقع افراد مبتلا به گاستروپارزی مرتبط با دیابت اغلب در هضم مایعات مشكلی ندارند و بنابراین شاید عكسبرداری با اشعه ایكس با خوردن باریم به شكل نوشیدنی اختلال آنها را نشان ندهد.
- اسكن تخلیه معده با رادیوایزوتوپ
- مانومتری معده
- بعضی آزمایشات خون
- گاستروپارزی چگونه درمان می‌شود؟
مهمترین هدف درمان برای گاستروپارزی مرتبط با دیابت این است که میزان گلوکز خون شما تا حد امكان خوب كنترل شود. درمان شامل انسولین، داروهای خوراکی، تغییرات در رژیم غذایی زمان‌های غذا خوردن، و در موارد شدید، تغذیه توسط لوله داخل معده و تغذیه وریدی.
- انسولین برای مدیریت گلوکز خون
اگر گاستروپارزی داشته باشید، غذای شما به آهستگی و در زمانی غیر قابل پیش‌بینی جذب می‌شود. برای مدیریت بهتر قند خون، باید با پزشک و متخصص تغذیه و مشاوران مراقب سلامتی خود رابطه تنگاتنگی داشته باشید تا آنها طرح هایی را ارائه دهند که ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- مصرف بیشتر انسولین
- مصرف انسولین پس از غذا خوردن به جای قبل از غذا خوردن
- اندازه گیری گلوکز خون با دفعات بیشتر
قطعاً پزشك شما دستورالعمل‌های خاصی را براساس نیازهای شما ارائه می‌دهد.
- دارو
داروهای متعددی برای درمان گاستروپارزی استفاده می‌شود. پزشک شما ممکن است داروهای مختلف یا داروهای ترکیبی را برای پیدا کردن موثرترین درمان‌ها تجویز کند.
- تغذیه و تغییرات رژیم غذایی
تغییر عادات غذا خوردن می تواند به شما کمک کند علائم گاستروپارزی را کنترل کنید. پزشک یا متخصص تغذیه ممکن است به شما توصیه‌های خاصی برای بهبود علائم داشته باشند. به عنوان توصیه كلی می‌توان در هر بار غذا خوردن میزان کمتری غذا خورد. نکات مفید دیگر این است که به آرامی غذا بخورید، پس از غذا خوردن دراز نكشید و بعد از وعده‌های غذایی راه بروید.
پزشک همچنین ممكن است توصیه كند از خوردن غذاهای با چربی زیاد و فیبر خودداری کنید. غذاهای با چربی زیاد بیشتر طول می‌کشد تا هضم شوند و ممكن است علائم تاخیر در هضم را تشدید كنند. فیبر هم برای هضم دشوار است و ممکن است فیبرها باعث تشكیل بزوارها شوند. برای گرفتن راهنمایی‌های بیشتر در زمینه سبک زندگی و نیازهای شخصی تغذیه‌ای خود با پزشك یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید.
توجه داشته باشید که در اغلب موارد گاستروپارزی درمان نمی‌شود و حالت یک بیماری مزمن را دارد. همه توصیه‌ها و درمان‌ها به شما کمک می‌کند تا گاستروپارزی را مدیریت کنید و بتوانید به اندازه قبل سالم و راحت باشید.
شماره تلفن مشاوران دیابتوس: 26740114 - 021
کانال تلگرام: dyabetus
اینستاگرام: dyabetus.clinic
